نامه های رهبران، زمینۀ مناسبی برای تحلیل گفتمان انتقادی است. از جملۀ این مکاتبات ارزشمند، نامۀ شمارۀ 28 نهج البلاغه به معاویه است که در میان نامه های علی(ع) جایگاه ویژه ای دارد. این نامه در اصل  گفتمان مشروعیت حضرت است. حال پرسش اصلی این مقاله این است که رابطۀ لایه های مختلف زبانی با این گفتمان چگونه است؟ و چگونه گفتمان مشروعیت حضرت از طریق گزینش های زبانی شکل می گیرد و چگونه با گفتمان مخالف(مع...

ضمن بحث و ارائه نظر درباره شخصیت حسین بن علی(ع) و قیام و شهادت ایشان، گاه به داستان زنیارُین  ب نام اشاره میشود که یزید عاشق او شد و معاویه شوهرش را فریفت تا او را طلاق دهد و بههمسری یزید درآید، اما هنگامی که فرستاده معاویه برای خواستگاری او میرفت، امام(ع) خواست تاپیشنهاد ازدواج وی را نیز مطرح سازد؛ ارینب ازدواج با امام را ترجیح داد، اما امام(ع) او را به همسرسابقش برگرداند و گفت که غرض وی از ا...

پیوند ناگسستنی حدیث و تاریخ، زمینه‌ساز کارایی هر یک در سنجش دیگری به شمار می‌آید. در این راستا، کاوش‌های حدیث‌پژوهان و تاریخ‌پژوهان، دربردارنده گزاره‌های ناهمسازی در ترسیم هویت معاویه، نخستین حاکم اموی است. در پژوهش حاضر با رویکرد نشانه‌شناسی اجتماعی، با تاکید بر فرآیند معناپردازی در بستر اجتماع و فرهنگ، این پرسش اصلی مطرح شده است که در نامه‌های امام علی (ع) به معاویه، از مجموعه نشانگان زبانی و...

    عزّت از اصول اخلاقی است که در روایات اسلامی به حفظ آن در تمام ابعاد زندگی تأکید شده است. امام حسین(ع) الگوی کامل عزّتمندی است، اما تاکنون تنها به عزّت در سیره‌ی سیاسی ایشان در قیام عاشورا توجه شده است. با وجود سپری شدن بیشتر مدت امامت ایشان در زمان معاویه، شخصیّت سیاسی فاسد و منحصر بفرد معاویه و اختناق حاکم بر آن دوران، جا دارد درباره عزّت در سیرۀ سیاسی امام حسین(ع) در براب...

خطبة صلح امام حسن(ع) در باب صلح یکی از اسناد معتبری است که می­توان از گذر بررسی و تحلیل آن، به زوایای پنهان دلایل صلح و تکذیب ادعای دروغین معاویه در این خصوص پی برد. بر همین اساس نگارندگان با نگاهی دقیق‌تر و بهره­گیری از رویکرد کاربردشناسی در تحلیل این خطبه، به بررسی و بیان زوایای نهفته آن و ارتباط مقدمه و سایر بخش­های خطبه با ادعای معاویه پرداخته­ و به کمک شواهد درونی و  برونی متن، ابهام­های ذ...

در این پایان نامه که ترجمه کتاب "صلح امام حسن(ع)" تألیف راضی آل یاسین به زبان ارود می باشد؛ دلایل صلح امام حسن(ع) با معاویه از لحاظ سیاسی و تاریخی، تجزیه و تحلیل شده است. نویسنده، پس از اشاره به گوشه هایی از زندگانی و عظمت شخصیت امام حسن(ع)، اوضاع سیاسی و اجتماعی عصر آن حضرت را ارائه کرده است. وی اوضاع نا بسامان جامعه اسلامی را پس از رحلت رسول خدا( ترسیم کرده و امتناع مردم از پیروی اهل بیت(ع) پ...

غارتگری های سرداران معاویه در قلمرو حکومتی حضرت علی (ع) با تهاجم ضحاک بن قیس آغاز شد و با کشتارهای بسر بن ارطاه پایان یافت. شواهد و قرائن و تحلیل مباحث نامه 36 نهج البلاغه حاکی از آن است که این نامه نمی تواند مربوط به ماجرای غارت بسر بن ارطاه در یمن در سال 40 هجری باشد. با تجزیه و تحلیل سخنان امیر مؤمنان (ع) در این نامه و مراجعه به منابع متقدم می توان دریافت که این نامه در جواب نامه عقیل و دربا...

تصویرپردازی یکی از مؤثرترین شیوه های بیان ادبی است. امام علی(ع) از تصویر هنری به­عنوان ابزاری برای بیان اندیشه های دینی استفاده کرده و در پرتو آن معانی و مفاهیم انتزاعی را در قالب عباراتی محسوس و عینی تجسم بخشیده­اند. در این نوشتار، پس از بیان مفهوم تصویر و عوامل مؤثر بر آن، تصویرپردازی را در نامه های امام(ع) به معاویه مورد بررسی قرار می دهیم.     از مهم ترین یافته های این پژوهش می توان به تأثی...

صدور حکم عزل معاویه از استانداری شام، یکی از عمده ترین اقدامات امام علی در عرصه اصلاحات سیاسی بود که پیامدهای ناخواسته ای را به همراه آورد. معاویه که شام را اقطاع و تیول خود می دانست، نه تنها به رأی امام تمکین نکرد،که از بیعت با آن حضرت نیز خودداری ورزید. تمرد او در برابر خلیفه مسلمین، روابط میان شام و عراق را تیره کرد. در چنین شرایطی، معاویه با اتخاذ کدام راهبرد توانست در برابر امام مقاومت کند...